Definicja spedycji
Według dostępnych źródeł spedycją określamy działalność, której celem jest organizacja transportu towarów. Działania w tym zakresie są bardzo szerokie i można wyodrębnić wśród nich m.in.:
- doradztwo zleceniodawcy,
- wybór odpowiedniego środka transportu,
- wyszukanie zaufanego przewoźnika,
- koordynowanie całego procesu – od kontaktu z klientem, przez kontrolę transportu po rozliczenia i inne formalności,
- pomoc w rozwiązywaniu ewentualnych problemów podczas realizacji zlecenia,
- sprawdzanie dokumentacji transportowej – jej poprawności i kompletności,
- czynności dodatkowe takie jak np. odprawa celna
Jak widać zakres czynności spedycyjnych jest rozbudowany. Bardzo ważne, aby wybrana przez nas firma świadczyła usługi kompleksowe. Dzięki temu klient może załatwić wszystkie niezbędne do przewozu ładunków sprawy w jednym miejscu.
W Polsce w branży dominują firmy spedycyjne z Gdańska i Gdyni – ze względu na dostęp do portów morskich. Można powiedzieć, że Trójmiasto jest naszą spedycyjna stolicą.
Prawo a spedycja
Najważniejsze źródło prawa, które reguluje działalność spedycyjną to Kodeks Cywilny – przede wszystkim art. 794 i kolejne. Umowa spedycji zawierana między firmą spedycyjną a klientem, podobna jest do umowy zlecenia. Spedytor zobowiązuje się w niej do nadania lub odbioru ładunku, a także świadczenia innych usług związanych z organizacją całego procesu.
Równie ważnym dokumentem są Ogólne Polskie Warunki Spedycyjne (OPWS) opracowane przez Polską Izbę Spedycji i Logistyki. Mimo, że nie jest on aktem prawnym, zawiera wzór umowy, zabezpieczającej prawa oraz obowiązki spedytora.
Istotne jest więc, aby każda firma spedycyjna znała wyżej wspomniane podstawy prawne.
Rodzaje spedycji
Spedycję można podzielić ze względu na kilka kategorii.
Pierwsza dotyczy rodzaju transportu. Wyróżniamy tu:
- Spedycję morską – transport organizowany jest tu drogą morską, specjalnymi kontenerowcami. W Polsce w tym rodzaju, dominuje spedycja w Gdańsku i Gdyni.
- Spedycję lotniczą – transport organizowany jest przy pomocy samolotów towarowych,
- Spedycję kolejową – przewóz towarów odbywa się za pomocą kolei,
- Spedycję drogową – obejmuje ona transport samochodami ciężarowymi i busami.
Spedycję można również podzielić biorąc pod uwagę ilość środków transportu wykorzystanych przy realizacji jednego zlecenia. Będzie to:
- Spedycja gałęziowa – wykorzystuje się tu jeden środek transportu,
- Spedycja intermodalna – używa się w tym wypadku kilku środków transportu. Jest to tzw. transport kombinowany, np. ładunek sprowadza się najpierw drogą morską, a następnie ciężarówką do miejsca docelowego.
Pod względem zakresu działania, wyróżnić można:
- Spedycję międzynarodową – transport odbywa się między różnymi państwami,
- Spedycję krajową – realizowana jest na terenie jednego kraju. Jest to głównie spedycja drogowa.
Istnieje jeszcze jeden podział spedycji:
- Spedycja czysta – zajmuje się jedynie przyjmowaniem zleceń spedycyjnych oraz kontrolą jakości usług,
- Spedycja mieszana – do zakresu działań należą też inne czynności, np. magazynowanie przesyłek i dystrybucja.
Jak wybrać dobrą firmę spedycyjną?
Dobra firma spedycyjna powinna – co już zostało wspomniane – działać kompleksowo. Ważne jest również doświadczenie w branży, terminowość oraz zespół pracowników posługujących się kilkoma językami obcymi.
Istotna jest także możliwość wyboru najbardziej dogodnego rodzaju spedycji. Pod tym względem dobrze jest szukać firmy spedycyjnej z Gdańska lub Gdyni, ponieważ mają one dostęp zarówno do lotniska, portów morskich, kolei oraz standardowo transportu drogowego.